Menu Zamknij

Charakterystyka szkoły

Shinkage-ryū Hyōhō – Charakterystyka szkoły

Stopnie:

Shinkage-ryū należy do tzw. koryū bujutsu (starych szkół technik wojennych) i w przeciwieństwie do gendai budo takich jak kendo, aikido, czy judo nie stosuje systemu stopni kyu i dan.
Istnieją natomiast określone poziomy nauczania, do których są przyporządkowane kata i techniki. Gdy mistrz uzna, że uczeń osiągnął odpowiednią wiedzę i nauczył się technik, przyznaje certyfikat poziomu wtajemniczenia. Nie ma egzaminów, ani w żaden sposób uregulowanych zasad przyznawania tych certyfikatów. O przystąpieniu do nauczania na następnym poziomie decyduje nauczyciel.
W Shinkage-ryu istnieje 10 stopni zaawansowania. Ich lista wraz z odpowiadającymi im technikami znajduje się w rozdziale „Techniki Shinkage-ryū ”

Program i metody nauczania:

W skład programu nauczania Shinkage-ryū wchodzi walka jednym długim mieczem (Daito), mieczem krótkim (Kodachi), techniki odbierania broni przeciwnikowi  oraz walka dwoma mieczami. Pierw adept poznaje zasady walki jednym mieczem i wraz z postępem w treningu dochodzą kolejne.

Trening Shinkage-ryū polega na wykonaniu opracowanych układów tzw., kata, w których jeden z ćwiczących zwany Uchidachi (打太刀) wykonuje określony atak, a drugi zwany Shidachi (受太刀) odpowiada konkretną techniką. Taka forma treningu pozwala na dokładne przeanalizowanie ruchu oraz jego naukę w bezpieczny sposób.

Większość kata wykonywana jest z pomocą fukuro-shinai, będącym wynalazkiem Kamiizumi-Ise-no-Kami. Jest to bambus podzielony na minimum 8 części i włożony w pokrowiec ze skóry. W przeciwieństwie do bokuto (drewnianego miecza), fukuro-shinai pozwala na dynamiczne wykonywanie technik bez obawy o zranienie partnera.

W szkole nie jest praktykowana wolna walka treningowa, charakterystyczna dla kendo.

Techniki Shinkage-ryū :

W Shinkage-ryū istnieją dwa podziały technik:
1 – w zależności od pochodzenia techniki,
2 – w zależności od przeznaczenia techniki.
Oba podziały przenikają się wzajemnie.

Ad 1
W zależności od pochodzenia techniki, dzielona są one na dwa zestawy:

Naiden-kei-no-tachi – stanowiące techniki stworzone przez Kamiizumi-Ise-no-Kami i w późniejszym czasie zmodyfikowane przez członków rodziny Yagyu. Kata te poznaje się po przyrostku „no Tachi” dodawane do nazwy kata np., Sengaku en no Tachi.

Gaiden-gata(kata) no Waza (tzw. zewnętrzne), opracowane poza rodziną Yagyu przez Fusashige Nagaoka (1764-1849, bardzo ważna postać dla obecnego wyglądu Shinkage-ryū) i włączone do programu szkoły. Przykładem kata z tego zestawu jest m.in., Ai Raito Hassei.

Poniżej przedstawiamy nagranie pokazu naszej szkoły podczas III Polsko-Japońskiego Dnia Broni Białej, zorganizowanego w Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie. W trakcie pokazu zaprezentowane zostały niektóre techniki Naiden-kei-no-tachi (w tym Sengaku en no tachi z poziomu Honden), jak i Gaiden-gata(kata) no Waza.

Pokaz dostępny jest na kanale Polsko-Japoński Dzień Broni Białej.

Ad 2
W zależności od przeznaczenia technik, są one dzielone na kata treningowe oraz bojowe, przy czym w obrębie każdego zestawu są one dodatkowo dzielona na dwa rodzaje.

I. kata treningowe:
1. „Początkujące” ( 入門 ) – toriage tsukai ( 取上げ使い ) (tsukai dosłownie „użycie”; toriage w tym kontekście oznacza „zatrzymanie (przyjmowanie pozycji) na górze” – w tych kata ruchy muszą być podzielone, najpierw przyjmuje się pozycję, potem wykonuje technikę; w tych kata trenuje się jedynie poprawność ruchów i ułożenia ciała, nie zwraca się uwagi na timing).
Twórcą sekcji Toriage tsukai był Yagyû Renya Toshikane  (1625-1694)
2. Naiden Ni (naiden 2) (内伝二 ) – shita-kara tsukai ( 下から使い ) (shita-kara oznacza „z dołu”; w tych kata timing ma już znaczenie i ruchy wykonuje się bez zatrzymania charakterystycznego dla toriage)
 

II. kata bojowe:
1. Naiden ichi (naiden 1) ( 内伝一 ) – shita-kara tsukai ( 下から使い) – bojowa wersja kata przystosowana do walki bez opancerzenia.
Autorami koncepcji „Tsuttattaru Mi” (walki bez zbroi) są Yagyû Toshiyoshi Hyogonosuke (1579-1650)  oraz jego syn Yagyû Renya Toshikane  (1625-1694).
2. Honden (koden) ( 本伝 / 古伝 ) („prawdziwy przekaz” / „stary przekaz”) – jest to pierwotna wersja kata, z założenia wykonywana w zbroi i opracowana przez Kamiizumi-Ise-no-Kami. 

Poniżej w tabeli znajduje się lista poziomów zaawansowania, wraz z odpowiadającymi im kata.

 

Nazwa stopnia

Kata/Techniki
(forma wykonania)

Początkujący

Reiho,
Shitto-ho,
Mukei-no Kurai
Sangaku en-no tachi (Toriage),
Ai raitō hassei (Toriage)

Omote

Stworzony przez Yagyu Toshichika (19 mistrz szkoły), pierwotnie dla chłopców poniżej 12 lat. Obecnie jest to pierwszy stopień nadawany adeptom szkoły.

Kuka-no tachi (Toriage),
O-marobashi Sanmi (techniki inicjacyjne)

Ō-Marobashi

Stworzony przez Yagyu Toshikane (5 mistrz szkoły), tradycyjnie przeznaczone dla chłopców po 12 roku życia,

Chūdan jūjonsei (Toriage),
Gedan hassei (Toriage),
Nochi-no raitō jūsansei (Shitakara tsukai),
Ko-marobashi Sanmi (techniki inicjacyjne)

Ko-Marobashi

Stworzony przez Yagyu Toshikane (5 mistrz szkoły), tradycyjnie przeznaczone dla chłopców po 15 roku życia. W tym wieku byli oni uznawani za osoby dorosłe i mogli brać udział w walce.

Sangaku en-no tachi (Naiden 2),
Kuka-no tachi (Shitakara tsukai),
Enpi rokka-no tachi (Shitakara tsukai),
Ai-Raitō hassei (Shitakara tsukai),
Chūdan, Gedan (Shitakara tsukai)
Zoku raitō jūhassei (Shitakara tsukai)
Ko-marobashi hen jūsansei (Shitakara tsukai)

Tengushō

Stworzony przez Yagyu Toshikane (5 mistrz szkoły),

Tengushō tachi sūkamae hachi (Naiden 1)

Tengushō-oku

Stworzony przez Yagyu Toshikane (5 mistrz szkoły),

Sangaku en-no tachi (Naiden 1),
Gai raitō sanjūissei (Shitakara tsukai)

Kari-mokuroku

Stworzył Watanabe Tadatoshi, jako etap przejściowy między Tengushō-oku, a Mokuroku.

Nana-dachi,
Nijunana kajo kiriai,
Datto-hō

Mokuroku

Stworzył Kamiizumi-Ise-no-Kami, pierwotnie stopnie w Shinkage Ryu rozpoczynano od tego tego.

Okugi-no tachi (Naiden 1),
Sangaku en-no tachi (Honden)
Kuka-no tachi (Honden),
Enpi rokka-no tachi (Honden),

Gaiden

Stworzony przez Watanabe Tadashige

Tengushō tachi sūkamae hachi (Honden)

Naiden

Stworzony przez Yagyu Toshikane (5 mistrz szkoły), dla najbliższych asystentów mistrza szkoły (np., Fusashige Nagaoka). 

Okugi-no tachi (Honden),
Hakka hisshō (techniki inicjacyjne)

Kaiden

Stopień stworzony przez Kamiizumi-Ise-no-Kami. Po Yagyu Hyogonosuke, nadawany jedynie kolejnemu mistrzowi szkoły.
Obecnie przyznawany najlepszym uczniom – oznacza koniec nauki.

 
Hon'yaku/Translation »